Van 1 t/m 21 maart 2021 vond er een grootschalige online peiling (Swipocratie) onder Achterhoekers plaats over duurzame energie. Inmiddels hebben ruim 2900 deelnemers door de verschillende stellingen, vragen en dilemma’s geswiped.
Van sommige deelnemers kregen we vragen en opmerkingen over de opzet en inhoud van de Swipocratie. De antwoorden hierop zijn hieronder (deels) beantwoord.
Waarom een grote online peiling over duurzame energie?
De energietransitie is volop gaande en onomkeerbaar, ook in de Achterhoek. De gemeenten, provincie Gelderland en Waterschap Rijn en IJssel maken samen een plan, een Regionale Energiestrategie (RES), om het opwekken van duurzame energie met zon en wind in de regio in goede banen te leiden. Belanghebbenden worden in de gelegenheid gesteld mee te denken en mee te praten over de RES. Hoe beter het beeld van hoe Achterhoekers denken over duurzame energie, hoe beter de RES ontwikkeld kan worden.
Niet alle Achterhoekers kunnen of willen meepraten tijdens de (online) sessies die georganiseerd worden. Om deze inwoners toch te betrekken, blijkt een online peiling met het instrument Swipocratie een goede manier:
- Het is een laagdrempelige vorm om meningen te peilen van inwoners die (waarschijnlijk) anders moeilijk te bereiken waren en/of via een andere vorm geen mening hadden kunnen/willen geven.
- Het sluit aan bij ons huidige scroll & swipe gedrag (naar links swipen = oneens, naar rechts swipen = eens) waardoor mensen sneller meedoen;
- De peiling is makkelijk te verspreiden via veel online kanalen (e-mail, social media) wat het bereik vergroot.
- Door het grote bereik en het type vraagstelling in de Swipocratie wordt meteen (meer) bewustwording en betrokkenheid gecreëerd onder inwoners bij de energietransitie.
Wat is Swipocratie niet?
Swipocratie is geen enquête-tool. Swipocratie is een manier om meningen te peilen onder een grote groep inwoners die zich anders (waarschijnlijk) niet hadden laten horen. Het stellen van ingewikkelde, meer cognitieve vragen met meerdere opties en veel uitleg (enquête) werkt niet in Swipocratie. Daar is de tool ook niet voor bedoeld. Tijdens de diverse online sessies krijgen Achterhoekers de gelegenheid om mee te praten en hun mening te onderbouwen, mochten zij daar behoefte aan hebben.
Hoe zijn de vragen in de Swipocratie tot stand gekomen?
In het proces van de energietransitie moeten constant keuze worden gemaakt. De energietransitie is volop gaande en onomkeerbaar. Het is dus niet meer aan de orde óf we duurzame energie gaan opwekken, maar hoé we dat gaan doen. De vragen, dilemma’s en stellingen sluiten daarop aan. Gevoelsmatig moeten deelnemers dan soms kiezen uit, in hun ogen, twee ‘kwaden’. Dat is precies de heikele opgave waar ook de gemeenten, de provincie en het waterschap (deze partners zijn bestuurlijk verantwoordelijk voor de RES) voor staan. De resultaten uit de peiling kunnen helpen bij het maken van keuzes.
Goed om te weten: de RES geeft invulling aan het onderdeel ‘grootschalig opwekken van duurzame energie met zon en wind’ uit het landelijke Klimaatakkoord.
In de RES worden dus geen andere manieren van duurzame energie-opwek, zoals kernenergie of biomassa, meegenomen. Er zijn in de Swipocratie wel bewust vragen opgenomen over andere vormen van duurzame energie. Deze resultaten kunnen van belang zijn voor de gemeenten m.b.t. hun (bestaande) duurzame beleid waarin duurzaamheid in brede zin is opgenomen.
Hoe zwaar wegen de resultaten van de Swipocratie mee?
De uitkomsten van een Swipocratie-peiling zijn niet bindend. De resultaten van de peiling kunnen de bestuurlijk eigenaren van de RES Achterhoek helpen bij het maken van de keuzes over duurzame energie die in de RES 1.0 komen te staan. In dit proces moeten namelijk constant keuze worden gemaakt. Want het is niet meer aan de orde óf we duurzame energie gaan opwekken, maar hoé we dat gaan doen. Daarnaast worden de resultaten als bijlage toegevoegd aan de RES 1.0. In dit plan, gebaseerd op een strategische verkenning, komt te staan hoe en hoeveel duurzame energie we als regio kunnen opwekken met windturbines en/of zon en welk type gebieden daar geschikt voor zouden zijn.
Als de RES 1.0 ontwikkeld is, wat dan?
De RES 1.0 wordt ter besluitvorming voorgelegd aan onze volksvertegenwoordigers: de gemeenteraden, provinciale staten en het algemeen bestuur van het waterschap. De resultaten (ook alle zorgen, opties, belangen en meningen die per mail en via Facebook zijn ontvangen) van de Swipocratie worden als bijlagen toegevoegd, zodat volksvertegenwoordigers deze signalen van de Achterhoekse bevolking kunnen laten meewegen in de besluitvorming. Na de besluitvorming wordt de RES 1.0 omgezet naar een ruimtelijke en juridische vertaling. De RES heeft geen invloed op lopende initiatieven voor wind of zon
Waarom is er een onderscheid in leeftijd onder deelnemers?
De Swipocratie is een gezamenlijk initiatief van de partners die werken aan RES Achterhoek en van JongRES Achterhoek. Deze belangenvertegenwoordiging van Achterhoekse jongeren, die overigens los staat van de RES, heeft als doel om de jongere generatie actiever te betrekken bij een duurzame omgeving. Vooral omdat zij en hun toekomstige (klein)kinderen de negatieve gevolgen van de klimaatverandering zullen ondervinden als te weinig gebeurt om de CO2-uitstoot te verminderen. Om deze reden zit er een leeftijdsvraag in peiling met een grens van 35 jaar, zodat JongRES meer inzicht krijgt in wat er onder de jongere generatie leeft. Daarnaast is het voor deelnemers mogelijk om na het invullen van de peiling contact te zoeken met JongRES Achterhoek.
Meer vragen?
Kijk dan of u vraag al staat bij Veelgestelde vragen (met antwoorden) op deze website.